Boeren kunnen sinds deze week met een online tool nagaan of ze als 'piekbelaster' in aanmerking komen voor een uitkoopregeling. Maar onder de betreffende veehouders is veel onzekerheid over het rekenprogramma. Er is niet heel veel vertrouwen in de overheid: "We moeten de minister maar op haar blauwe ogen geloven."

Piekbelasters, dat zijn volgens het kabinet boeren die meer dan 2.500 mol stikstof uitstoten in de buurt van natuurgebieden. In Noord-Holland zou het volgens LTO om in totaal achttien veehouders gaan. Via een speciale website van het RIVM kan deze groep nu inzien voor welke financiële uitkoopregeling ze in aanmerking kunnen komen.

Veehouder Jack Rijlaarsdam uit Stompetoren heeft de tool al uitgeprobeerd, maar dat bleek nog een flinke uitdaging, vertelt hij. "Ik dacht ik vlieg er even doorheen, maar je moet een hele handleiding lezen en verschillende formulieren invullen. Het is ingewikkelder dan ik dacht." Hij is ook niet gerust op zijn privacy. "Je voert allerlei gevoelige informatie in. De minister zegt: dat slaan we niet op, en dan moeten we haar maar op haar blauwe ogen geloven", zegt Rijlaarsdam.

Daarnaast zou de gebruikte Aerius-rekentool, waarmee de stikstofuitstoot wordt berekend, te onnauwkeurig zijn. "Het model is per definitie niet te vertrouwen met afwijking van wel 70 procent. Het is een benadering van de waarheid, maar er bestaat op dit moment geen beter alternatief."

Aan de uitkoopregeling, die de minister vorig jaar nog 'woest aantrekkelijk' noemde, zitten volgens veehouders flink wat haken en ogen. Over de financiële compensatie wordt wel gewoon belasting betaald, dus de hoogte van het bedrag is relatief. Ook stoort het boeren dat ze moeten toezeggen niet meer ergens anders als boer te beginnen, nergens in de Europese Unie.

LTO Noord-Holland Noord begrijpt de zorgen vanuit de agrarische sector. "We zitten al een jaar in onzekerheid. Steeds werd tegen boeren gezegd: alles wordt anders. Dan hangt er iets boven je hoofd en dat is spannend", laat LTO weten. De regeling is volgens LTO wel een goede eerste stap. "Het is positief dat de minister benadrukt dat alle keuzes die agrariërs nu kunnen maken op vrijwillige basis zijn. De overweging om te stoppen, is het meest ingrijpende besluit dat boeren kunnen nemen."

Andere regelingen, zoals een verhuizing, steun bij innovatie, te extensiveren (meer grond per dier) of omschakelen naar een ander type bedrijf, zijn nog niet uitgewerkt. "Erg jammer", reageert LTO. "Het zou heel fijn zijn als daar snel meer duidelijkheid over komt, want daar kijken de meeste boeren, die niet willen stoppen, toch het meest naar uit."